“คนจนไม่มีทรัพย์สินอะไรมาใช้เป็นหลักประกันได้ ไม่มีเจ้าหนี้คนไหนยอมปล่อยกู้หรอก ยกเว้นพวกหนี้นอกระบบที่คิดดอกเบี้ยโหดๆ”
“คนจนกู้เงินมาก็ไม่มีทางใช้หนี้คืนได้ เพราะจน ใครจะไปอยากให้กู้”
“การขยายบริการทางการเงินไปยังตลาดผู้มีรายได้น้อยน่ะ เป็นเรื่องของรัฐที่จะต้องเข้าไปช่วยเหลือ หรือเป็นซีเอสอาร์ของธนาคาร หวังกำไรไม่ได้เพราะไม่มีทางทำกำไร ไม่ใช่โอกาสทางธุรกิจ”
“ไม่คุ้มที่ธนาคารจะไปให้บริการคนที่อยู่ในชนบทห่างไกล เอาพนักงานเงินเดือนเป็นหมื่นไปรับเงินฝากหลักร้อย แถมคนก็ไม่อยากมาสาขา เพราะค่าเดินทางกับค่าเสียเวลาก็อาจจะมากกว่าเงินที่เอามาฝากอีก”
“คนจนไม่มีเครดิต ไม่มีข้อมูลในเครดิตบูโร ไม่มีข้อมูลความเสี่ยง เมื่อประเมินความสามารถในการชำระหนี้ไม่ได้ ก็กู้ในระบบไม่ได้”
เสียงลือเสียงเล่าอ้างดังเช่นที่ยกตัวอย่างมาข้างต้นนั้น ครั้งหนึ่งอาจเคยเป็นความจริง แต่วันนี้ไม่จริงอีกต่อไปแล้ว นับตั้งแต่ราวทศวรรษ 1990 เมื่อวงการการเงินขนาดจิ๋ว หรือไมโครไฟแนนซ์ (Microfinance) ทั่วโลกเริ่มเติบโตอย่างก้าวกระโดด หักล้างความเชื่อเดิมๆ ที่ว่า คนจนไม่มีวันเป็นลูกค้าของสถาบันการเงินในระบบได้
มาวันนี้ หลังจากศตวรรษที่ 21 เปิดฉากเพียงหนึ่งทศวรรษ เทคโนโลยีการเงิน หรือเรียกรวมๆ ว่า ‘ฟินเทค’ (FinTech ย่อมาจาก financial technology) ซึ่งถูกขับดันด้วยการเติบโตของเทคโนโลยีสารสนเทศ และเครือข่ายอินเทอร์เน็ต ก็กำลังเปิดฉากมิติใหม่ของการขยายการเข้าถึงบริการทางการเงินไปยังผู้มีรายได้น้อยทั่วโลกหลายล้านคน รวมทั้งคนจำนวนมากที่ไม่เคยแม้แต่จะคิดฝันว่า ชีวิตนี้จะได้ใช้บริการทางการเงิน ส่งผลให้หลายคนคาดการณ์ว่าศตวรรษนี้จะเป็นยุค “ประชาธิปไตยทางการเงิน” อย่างแท้จริง
เรื่องนี้เกิดขึ้นได้อย่างไร? ขอเชิญพบกับคำตอบได้ใน “FinTech: สู่ประชาธิปไตยทางการเงิน”
หนังสือเล่มนี้เป็น “ฉบับย่อ” ของรายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง “การเติบโตของ FinTech กับโอกาสการสร้างเศรษฐกิจที่พัฒนาอย่างทั่วถึง” จัดทำโดยคณะวิจัยจากบริษัท ป่าสาละ จำกัด ภายใต้การสนับสนุนโดยมูลนิธิมั่นพัฒนา จัดทำรูปเล่มและภาพประกอบโดย ทีมงาน WAY magazine
วัตถุประสงค์ของรายงานวิจัยดังกล่าว คือ การรวบรวมและสังเคราะห์แนวคิด ตลาด โอกาสทางธุรกิจ ความท้าทาย และตัวอย่างบริการ “ฟินเทค” ระดับโลกที่สามารถเจาะตลาดผู้มีรายได้น้อยได้สำเร็จ รวมถึงการสำรวจวงการ “ฟินเทค” ในประเทศไทย และการให้บริการธนาคารผ่านมือถือ (Mobile banking) และแอปพลิเคชันของธนาคารในประเทศ ซึ่งกำลังเติบโตขึ้นอย่างรวดเร็ว
สามารถอ่านและดาวน์โหลดรายงานฉบับสมบูรณ์ได้ที่นี่